1

Meslek Seçimi

Meslek seçerken seçtiğimiz şey bir hayat tarzı değil midir? Madem bir hayat tarzı seçiyoruz, nelere dikkat etmemiz gerekir?

Meslek seçiminde gençlerin en büyük sorunu daldan dala atlayıp dağılmaları/odaklanamamalıdır. Hedef ve gelecek kavramlarının gerekli yaşlarda tam olarak yerine oturamaması ve derinleşememeleri en büyük sorunlardan biri.  Bunun ardına eklenebilecek diğer bir olgu;  sürekli “Geleceğin meslekleri nedir?” sorusunu sorup bu sorunun yanıtına göre meslek seçmeye çalışmaları!

Burada söylenecek en önemli cümle: Gençlerin güçlü mesleklere değil,kendi güçlü yönlerine odaklanmaları gerektiği.

Bunun için;

  1. Benim güçlü yönlerim neler?
  2. Güçlü yönlerimi dışarıdaki/ekonomideki hangi fırsatlarla eşleştiririm?
  3. Benim zayıf yanlarım neler?
  4. Bu zayıf yanlarımı hangi fırsatlarla güçlendiririm? sorularının yanıtlarını bilebiliyor olmalarıdır.

Ve bu dört sorunun yanıtı, aslında bir kişisel farkındalık ve gelişim sürecidir. Bunun insan yaşamında 13 yaşından itibaren başlaması gerekiyor.

Meslek seçiminde en önemli üç kavram:

Bilgi – Beceri – ve İlgidir.

Bunların içinde en ölçülebilir olanı şüphesiz ki bilgidir. Ve maalesef ki en çok bilgiye dayanarak meslek seçimi yapılmakta ve bu da pek çok yanlışı beraberinde getirmektedir.

Meslek seçimi için bu üçü arasında en az ağırlıklı olanı bilgidir.

En fazla önem ilgi mi, beceri mi arsında gider gelir. İlgi ve beceri birbirine geçmiş iki dişli gibidir.

Beceri tabi ki önemlidir. Becerinizin olmadığı bir işte başarı şansınızın yüksek olduğu söylenemez. Lakin kariyeri bir yelkenliye benzetecek olursak, bu yelkenliyi  götüren rüzgar, ilgidir. O yüzden ilgi, hepsinden daha önemlidir.

Dolayısıyla meslek seçerken kişi kendi istek, ilgi ve motivasyonunu, kişiliğini, potansiyelini, çok ama çok iyi bilmelidir, ona göre de tercih yapmalıdır. Başta da belirttiğim gibi bu bir farkındalık ve kişisel gelişim sürecidir ve 13 yaşından itibaren başlamalıdır. Bu yüzdendir ki 13 yaşından itibaren çocuğun kendini tanıması ve farkındalığını yükseltmesi için çalışmalar yapılmalı, bu bilinç kazandırılmaya çalışılmalıdır.

Kişinin kendini gerçekleştirebildiği, mutlu olduğu meslek; onun için en doğru meslektir denilebilir.

Geleceğin meslekleri, uzmanlaşma ile ilgilidir. Bir kişi mesleğinde ne kadar uzmanlaşmışsa geleceğini de o oranda başarıyla şekillendirmiş olur. Meslekte başarılı olmak için kişinin kendi mesleğini sevmesi gerekir. Ama her yönünü sevmesi: Zorluğunu da, şöhretini de, parasını da, imkanlarını da, ortamını da…

İşte bu nedenledir ki doğru meslek seçimi için dengeli seçim yapmak gerekir. Nedir bu denge? Kişinin kendi doğal karar verme tarzı ne olursa olsun; karar verme sürecinde denge tarzını benimsemesi oldukça önemlidir. Kişi ya aklıyla(gerçekler, rakamlar, mantığımız vb…) ya kalbiyle(duyguları, arzuları hayalleri vb.) karar verir. Burada önemli olan her iki tarzı da kullanıp değerlendirme yapmak ve ona göre karar vermektir. İşte bu DENGE’ dir.

Son olarak özetleyecek olursak meslek seçiminde kişi önce;

  1. Yeteneklerinin farkında olmalıdır.
    • Zihinsel yetenekleri
    • İletişim yetenekleri
    • Fiziksel yetenekleri
  2. Kendine hedeflediği finansal boyutu gerçekçi hedeflemeli ve gerçekçi seçim yapmalıdır.
  3. Kendini ifade eden değerlerin farkında olmalıdır. (özgürlük, demokrasi, adalet, cesaret vb…)
  4. İnsanların hangi ihtiyaçlarını karşılamaktan hoşlandığını bilmelidir.
    • Sağlık
    • Konuşmak
    • Dinlemek
    • Finans
    • Yapım-onarım…
  5. Kendisi için ideal çalışma koşullarını ve yer seçimini belirlemiş olmalıdır.
  6. Seçtiği mesleğe dair tüm beklentilerini netleştirmeli, gerçekçi adımlarla mesleğinde ilerlemeyi hedeflemelidir.

Tüm bunların sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmesi için okun ucu, kaçınılmaz olarak çocuğun/gencin aldığı eğitim ve öğrenim yaşamına dönmektedir. Çocuk eğitim yaşamında bilgi donanımının yanında kendi farkındalığını da kazanacak beceri ve uygulamalarla yoğrulmalıdır. Bilgisinin yanında ilgi ve becerileri de en az bilgi/hatta daha da fazla ön planda olmalıdır.

Seçilmek değil seçmek üzerine kurulu stratejilerle donatılmalı, seçim yapmayı bildikten sonra da kendisi için en doğru seçime yönlenmelidir.

Mürüvvet ADALI UYGUN
Eğitim Danışmanı

İlgili Başlıklar